Thành tựu bước đầu từ mô hình phát triển dựa trên chất lượng, hiệu quả

PV: Thứ trưởng đánh giá thế nào về những giải pháp đem lại kết quả trội của GD phổ quát trong niên học vừa qua? Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển: niên học vừa qua, ngành Giáo dục&Đào tạo tiếp chuyện chú trọng đổi mới quản lý giáo dục theo hướng tăng cường phân cấp cho địa phương, quản lý quốc gia về chất lượng và hiệu quả giáo dục; tạo điều kiện để cơ sở giáo dục được tự chủ và chịu nghĩa vụ trước từng lớp. Sự gắn kết, san sớt trách nhiệm giữa Bộ, Sở, Phòng GD&ĐT với chính quyền các cấp được tăng cường và có hiệu quả hăng hái. Công tác thanh tra, thẩm tra đấu được đẩy mạnh, xử lý kiên quyết, kịp thời một số vấn đề gây bức xúc kéo dài như: Dạy thêm trái qui định, dạy trước chương trình lớp 1, lạm thu trong các cơ sở giáo dục. Các hoạt động này bước đầu đã có kết quả và được tầng lớp tán thành. Sở GD&ĐT chỉ đạo các trường chủ động xây dựng và thực hành kế hoạch giáo dục hạp với năng lực chuyên môn, năng lực quản lí của nhà trường và điều kiện của địa phương. Tiếp kiến điều chỉnh nội dung dạy học theo hướng tinh giảm; đổi mới đồng bộ phương pháp dạy học với đổi mới soát, thi và đánh giá học sinh. Điều đó đã góp phần làm thay đổi cách học, cách dạy trong nhà trường; Qua đó tạo động lực đổi mới phương pháp dạy và học, chống bệnh thành tích trong giáo dục. Việc “Học tập, làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” gắn với thực hiện cuộc vận động “Mỗi thầy, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”, bằng những hành động cụ thể của thầy, cô giáo trong nhà trường để lôi cuốn, thuyết phục học trò; đồng thời suy tôn những tấm gương sáng với xử lý kịp thời những hiện tượng vi phạm đã có tác dụng giáo dục đạo đức, lối sống lành mạnh cho học sinh và giáo dục đạo đức nghề nghiệp nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục. Chất lượng đội ngũ nghiêm phụ đã từng bước nâng lên. Hầu hết kiền và cán bộ quản lý giáo dục có ý thức chính trị và phẩm chất đạo đức nghề, tích cực học tập, bổ dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Niên học vừa qua các cấp quản lí cũng để ý tăng cường chỉ đạo đổi mới hoạt động chuyên môn, đặc biệt là đổi mới sinh hoạt tổ, nhóm chuyên môn trong dự giờ, rút kinh nghiệm và xây dựng kế hoạch dạy học của nhà trường. Việc ứng dụng CNTT trong dạy, học và quản lý giáo dục tiếp chuyện có những chuyển biến tốt. Cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, hệ thống thư viện trường ở các cơ sở giáo dục được tăng cường theo hướng chắc chắn hóa, đương đại hóa, theo chuẩn nhà nước đã ban hành. Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Vinh Hiển chuyện trò với học sinh Trường THCS Nậm Xe, Lai Châu tháng 3/2013 PV: Cùng với đổi mới nhận thức, trọng điểm phát triển giáo dục - đào tạo đang chuyển từ quy mô và số lượng sang chất lượng và hiệu quả. Điều này đã đem lại kết quả như thế nào đối với giáo dục phổ thông, thưa Thứ trưởng? Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển: Có thể nói, trong năm học vừa qua, các cuộc vận động và phong trào thi đua được lồng ghép, và tổ chức ngay, có hiệu quả. Tăng cường giáo dục đạo đức lối sống, kỹ năng sống, phối hợp tốt việc “dạy người” với “dạy chữ” và định hướng nghề nghiệp cho học trò. Thực hành nghiêm trang chương trình, kế hoạch dạy học, chống bị động trong thẩm tra, thi, đánh giá học trò. Khách quan trong đánh giá, bình xét thi đua “dạy tốt, học tốt”. Thực hiện nhiều giải pháp cụ thể trong việc phụ đạo học sinh yếu, kém, không để học trò ngồi sai lớp; tổ chức nhiều hoạt động khuyến khích học trò đi học, giảm tỷ lệ học sinh bỏ học. Quan hoài tẩm bổ nâng cao tỷ lệ và chất lượng học sinh giỏi; đấu đổi mới công tác thi chọn, bồi dưỡng học sinh giỏi quốc gia, tham dự thi Olympic quốc tế và khu vực. Niên học vừa qua đã triển khai thể nghiệm một số mô hình giáo dục tiền tiến theo định hướng phát triển năng lực học sinh như: mô hình trường học mới VNEN; mô hình trường phổ thông đổi mới đồng bộ phương pháp dạy học và rà soát đánh giá kết quả giáo dục; phương pháp «Bàn tay nặn bột»; tổ chức thi nghiên cứu khoa học của học sinh trung học đạt kết quả tốt, đây là một hình thức dạy học mới, một cách thức đánh giá mới kết quả học tập, trong đó học sinh phổ biến được chính các giáo sư, các nhà khoa học trực tiếp tham gia hướng dẫn nghiên cứu, học tập. Đã tạo nhiều sân chơi trí não cho học sinh như: giải toán trên mạng (Violympic); tiếng Anh trên mạng (IOE); ứng dụng tri thức liên môn giải quyết các vấn đề thực tế. Nói một cách đại quát, chất lượng giáo dục đại trà đã có những chuyển biến hăng hái, chất lượng giáo dục “vùng trũng” được nâng lên, chất lượng giáo dục “đỉnh cao” đấu được khẳng định bằng những thành tựu đáng trân trọng. Đến nay, toàn ngành GD-ĐT đã có sự đổi thay trong nhận thức, trong nghĩ suy, cách tiếp cận và tổ chức thực hiện, trong kết hợp giải quyết các vấn đề của ngành. Những thay đổi này mới chỉ là bước đầu và còn khiêm tốn, nhưng khôn xiết quan trọng vì nó củng cố, tăng cường niềm tin và sức mạnh của đội ngũ những người làm giáo dục và của xã hội trong công cuộc đổi mới GD&ĐT. Những đổi thay về cách dạy, cách học trong nhà trường nhận được sự đồng thuận cao của từng lớp Ảnh: Lâm Tuệ PV: Một trong những nhiệm vụ trọng điểm của GD phổ quát mà ngành đã bền chí thực hiện trong mấy năm qua đó là thực hiện đổi mới nội dung, phương pháp dạy học đồng thời với đổi mới rà soát, đánh giá; đặc biệt, việc đổi mới cách ra đề, đổi mới kỳ thi. Xin Thứ trưởng cho biết rõ hơn về việc đổi mới này và hiệu quả của nó? thực hành Đề án kiên cố hóa trường lớp học và nhà công vụ cho thầy giáo, số phòng học đã triển khai xây dựng là 92.191 phòng, đạt tỷ lệ 65% so với kế hoạch. Trong đó, số phòng học đã hoàn thành đưa vào sử dụng là 86.108 phòng; số phòng học đang xây dựng là 6.083 phòng. Số nhà công vụ cho đay nghiến đã khai triển xây dựng là 23.104 phòng (tương đương 554.496 m2), đạt tỷ lệ 40,8% so với kế hoạch cả thời đoạn (số nhà công vụ đã hoàn tất đưa vào sử dụng là 22.637 phòng; nhà công vụ đang xây dựng là 467 phòng). Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển: Trong 3 năm học vừa qua, ngành GD&ĐT đã để ý bổ dưỡng thân phụ về kĩ năng biên soạn đề rà soát học kì, cuối năm, thi tốt nghiệp theo hướng bao quát nội dung dạy học, đảm bảo mức độ nhận biết, tăng cường chừng độ tinh thông và áp dụng, trước mắt dành tối thiểu 50% thời gian làm bài cho các nội dung thông hiểu, ứng dụng. Đặc biệt, việc đổi mới cách ra đề thi (nhất là các môn tự luận) theo hướng “mở” và gắn với các vấn đề thời sự của giang san, phát huy tính sáng tạo, khả năng áp dụng tri thức và được thanh minh chính kiến của học trò, qua đó giảm bớt đề nghị học trò phải máy móc học thục. Chính những thay đổi trong cách ra đề thi đã dẫn đến thay đổi cách học, cách dạy trong nhà trường; đã nhận được sự đồng thuận cao của xã hội. Kết quả thi đã phản chiếu đúng hơn kết quả hoạt động dạy học. Tỷ lệ đỗ tốt nghiệp toàn quốc đối với giáo dục phổ biến là 97,52%, giảm 1,45% so với năm 2012 (98,97%); trong đó, tỷ lệ tốt nghiệp loại khá, giỏi đạt 17,85% giảm 5,53% so với năm 2012 (23,38%); tỷ lệ đỗ tốt nghiệp toàn quốc đối với giáo dục thẳng tuột là 78,08%, giảm 7,39% so với năm 2012 (85,47%). Bộ cũng đã ban hành và khai triển thực hành các Quy chế mới về đánh giá, xếp loại học sinh TH, THCS và THPT. Từ năm học trước, trong kỳ thi học sinh giỏi nhà nước đã bổ sung nội dung thi nói đối với môn Ngoại ngữ, niên học này đã bổ sung thi thực hành đối với các môn Vật lý, Hóa học, Sinh học; các điều này đã được chuẩn bị chu đáo và tổ chức tốt. PV: rút cục, xin Thứ trưởng cho biết những nhiệm vụ quan yếu cho năm học mới 2013 - 2014 đối với bậc học phổ quát? Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển: niên học 2013 - 2014 là năm bản lề thực hiện quyết nghị Đại hội lần thứ XI của Đảng, khai triển Chương trình hành động của Bộ GD&ĐT tuổi 2011-2016 và Chiến lược phát triển giáo dục 2011-2020 hướng tới đích đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục Việt Nam; kỉ niệm 45 năm lần rút cục Bác Hồ gửi thư cho ngành Giáo dục, toàn ngành tiếp chuyện phát huy kết quả các cuộc vận động, các phong trào thi đua đã đạt được, giao hội thực hiện bốn nhóm nhiệm vụ trọng điểm, đó là: đấu nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý giáo dục; nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động giáo dục; phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục; tăng nguồn lực đầu tư và đổi mới cơ chế tài chính giáo dục Đối giáo dục phổ quát, nối phát huy kết quả và đưa thành các hoạt động thẳng tính các nội dung của phong trào thi đua Xây dựng dài thân thiện, học sinh hăng hái và cuộc vận động Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo; tiếp kiến đổi mới đồng bộ phương pháp dạy học và phương thức thi, rà soát, đánh giá; tiếp kiến khai triển hiệu quả mô hình trường học mới Việt Nam (VNEN), nhân rộng mô hình này theo các chừng độ khác nhau phù hợp với điều kiện của địa phương. Đẩy mạnh triển khai Đề án Dạy và học ngoại ngữ cùng với triển khai áp dụng Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc của Việt Nam; mở mang tổ chức dạy học 2 buổi/ngày, chú trọng ở cấp Tiểu học. Xây dựng và khai triển dạy học các chủ đề tích hợp liên môn; tăng cường các hoạt động nhằm giúp học trò ứng dụng tốt kiến thức liên môn vào giải quyết các vấn đề thực tiễn; mở rộng cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho học trò trung học; tăng cường công tác tư vấn hướng nghiệp trong các trường trung học. Củng cố và nâng cao chất lượng công tác phổ cập giáo dục cùng với thực hành Đề án Xây dựng xã hội học tập và Đề án Xóa mù chữ đến năm 2020. Xin cảm ơn Thứ trưởng! BƯỚC TIẾN CỦA GIÁO DỤC DÂN TỘC Niên học 2012 – 2013, chất lượng giáo dục vùng dân tộc thiểu số, miền núi tiếp tục được nâng cao. Hệ thống các trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú, dự bị ĐH được củng cố và phát triển. Đặc biệt các trường phổ thông dân tộc bán trú đã được thành lập ở 25 tỉnh góp phần quan yếu vào việc nâng cao chất lượng dạy học và bảo đảm kết quả phổ cập giáo dục Tiểu học, phổ cập THCS vững bền ở vùng có điều kiện kinh tế - từng lớp đặc biệt khó khăn. Công tác quản ngại việc dạy học tiếng dân tộc thiểu số trong các cơ sở giáo dục phổ biến và trọng điểm giáo dục thẳng thớm được tăng cường. Chế độ, chính sách đối với giáo dục dân tộc đã được triển khai thực hành kịp thời, nghiêm túc, đồng bộ, đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển giáo dục vùng dân tộc thiểu số, miền núi. Hải Bình(thực hiện)