Thức ăn lên mạng

Trong số đó, nổi trội hơn cả có nhẽ là hai mô hình được đầu tư bài bản ChonMon.Vn của Công ty Cổ phần Truyền thông Việt Nam VCCorp và FoodPanda.Vn của tập đoàn thương mại điện tử Đức Rocket Internet. Trên thực tại, mặc dù VCCorp đã chi 2,6 tỉ đồng mua lại Eat.Vn để phục vụ cho nhóm khách hàng nước ngoài, họ vẫn phát triển thêm ChonMon.Vn nhắm đến người dùng trong nước. Trong khi đó, FoodPanda.Vn lại nằm trong chuỗi các dịch vụ gọi món trực tuyến của Rocket Internet tại 27 thị trường khác nhau ở châu Á và Tây Âu. Đặc biệt, nhờ uy tín gây dựng từ trước, FoodPanda.Vn đã mời gọi được Gloria Jean’s, NYDC, BreadTalk, Tokyo Deli, Subway, MOF, Baskin-Robbins tham gia hệ thống và đang thương thuyết với một số tiếng tăm ngành ăn uống nổi danh khác. Định hướng kinh doanh của cả ChonMon.Vn lẫn FoodPanda.Vn là hội tụ vào khách hàng người Việt Nam. Theo ông Don Phan, tổng giám đốc FoodPanda, thực khách người Việt hiện chiếm đến 80% doanh số của Công ty. Về quy mô hoạt động, tính đến tháng 7.2013, FoodPanda đã tập hợp được gần 800 nhà hàng tại Hà Nội, Đà Nẵng, Nha Trang và TP. HCM. Trong khi đó, hệ thống ChonMon.Vn mới có khoảng 400 đối tác tập hợp ở 2 thành phố lớn nhất nước. Cách thức hoạt động của cả hai mô hình cũng khá giống nhau. Khách hàng sẽ truy cập website hoặc từ áp dụng trên thiết bị di động để chọn địa điểm, món ăn tại nhà hàng mình thích và đơn hàng đó sẽ được chuyển đến cho nhà hàng thực hành. Cả ChonMon.Vn lẫn FoodPanda.Vn đều có hàng ngũ giao hàng sẵn sàng tương trợ trong trường hợp đối tác không có bộ phận giao nhận. Tuy nhiên, sở dĩ FoodPanda.Vn vấn được nhiều nhà hàng tham gia hơn một phần là nhờ chính sách liên kết khá uyển chuyển của họ. Các nhà hàng sẽ không tốn bất kỳ phí nào để trở thành đối tác của FoodPanda.Vn, không bị< cưỡng ép >cung cấp cho riêng hệ thống này và mức hoa hồng sẽ được FoodPanda.Vn chi trả cao hơn nếu chấp nhận trở thành đối tác độc quyền của Hãng. Tuy tỉ suất lợi nhuận cụ thể của FoodPanda.Vn tại Việt Nam không được tiết lậu, nhưng theo trang tin về khởi nghiệp ASEANStartup, Giám đốc Điều hành FoodPanda khu vực châu Á Kiren Tanna từng cho biết tỉ suất lợi nhuận của những mô hình gọi món trực tuyến thành công ở những nước phát triển là từ 30-40% và con số này còn có thể cao hơn tại châu Á-Thái Bình Dương. Mô hình gọi món trực tuyến có thể được nhân rộng dễ dàng bởi ở đâu có nhà hàng/quán ăn thì nó sẽ có đất để dụng võ. Tuy nhiên, mô hình này cũng gặp phải một số trở ngại khi đổi thay lề thói của khách hàng. Các dịch vụ gọi món trực tuyến luôn đưa ra rất nhiều sự chọn lựa từ những nhà hàng khác nhau dễ khiến người dùng bối rối, không biết chỗ nào nấu ngon và chất lượng thực phẩm đáng tin tưởng, trong khi họ đã quen đặt món trực tiếp ở một nhà hàng ruột. Mặc dầu các dịch vụ kể trên đều hỗ trợ tính năng đánh giá và bình luận cho từng nhà hàng để khách hàng tham khảo, nhưng tính khách quan thỉnh thoảng vẫn là một dấu hỏi. Đó là chưa kể đến nhu cầu đi ăn để giao lưu cùng đồng nghiệp của giới văn phòng, đối tượng khách hàng đông đảo nhất của các mô hình gọi món trực tuyến. Theo ông Phan, thuộc FoodPanda, hoạt động marketing trong đó bao gồm dịch vụ khách hàng chính là chìa khóa để giải quyết những vấn đề nói trên. Một mô hình thương mại điện tử chỉ thành công trong dài hạn khi giá trị một khách hàng mang đến cho doanh nghiệp lớn hơn phí tổn doanh nghiệp bỏ ra để có được khách hàng đó. Nên, hoạt động săn sóc khách hàng chính là nguyên tố chủ đạo quyết định sự gắn bó lâu dài của họ với dịch vụ. Dù không phải lúc nào FoodPanda.Vn cũng tham gia khâu giao hàng, nhưng việc kiểm soát chất lượng và kêu gọi người dùng góp ý cho dịch vụ luôn được thực hành chặt. Trong trường hợp lệ ăn gặp vấn đề, chưa cần xác minh lỗi ở khâu nào nhưng FoodPanda.Vn vẫn tặng ngay voucher xem phim cho khách hàng để bồi hoàn thiệt hại. Với dịch vụ gọi món trực tuyến, hoài kho bãi hay nỗi lo hàng tồn là hoàn toàn không hiện hữu nên sự dị biệt sẽ chính yếu đến từ hoài marketing. Khi mới tham dự thị trường, FoodPanda.Vn đã chi thẳng cánh cho lăng xê, nhất là kênh trực tuyến. Ông Phan cho biết Công ty vẫn duy trì ngân sách cho hoạt động này ở mức tầm 200 triệu đồng/tuần. Mới đây, FoodPanda.Vn đã nhận được thêm 20 triệu USD từ hai nhà đầu tư Đức và Thụy Điển. Còn ChonMon.Vn, tuy đơn vị chủ quản VCCorp cũng vừa được rót khoản đầu tư vài triệu USD từ quỹ Intel Capital (thuộc tập đoàn Intel), nhưng họ chỉ truyền bá cho dịch vụ này trên các website do mình sở hữu. Có thể thấy, ngoài ChonMon.Vn và FoodPanda.Vn là những người đi sau,trên thị trường vẫn còn có hai mô hình gọi món trực tuyến có mặt từ sớm là Eat.Vn và Vietnammm.Com. Tuy đã có bề dày kinh nghiệm nhưng phạm vi hoạt động của 2 doanh nghiệp này vẫn còn giới hạn trong nhóm đối tượng người nước ngoài sống tại Việt Nam. Với sự tham dự của ChonMon.Vn và FoodPanda.Vn, những đơn vị có tiềm lực tài chính và không thiếu kinh nghiệm, chừng độ cạnh tranh trên thị trường sẽ ngày một gay gắt. Một khi mô hình kinh doanh gọi món trực tuyến bắt đầu phổ thông, liệu những công ty công nghệ lớn khác của Việt Nam có nhảy vào? Dù sao đi nữa, việc đánh giá mô hình gọi món ăn trực tuyến thành công hay không vào lúc này có lẽ còn quá sớm. Nhưng sự phát triển của những mô hình kinh doanh như vậy chắc chắn sẽ tạo điều kiện cho sự ra đời của các website đánh giá xếp hạng nhà hàng và quán ăn, song song tạo thêm nhiều dịp tăng doanh thu cho những đơn vị kinh doanh ẩm thực bài bản và uy tín. Đây cũng chính là một lợi ích quan yếu mà thương nghiệp điện tử có thể mang đến cho Việt Nam chuẩn y việc ứng dụng công nghệ để tương trợ cho hoạt động kinh dinh bình thường.